Dirk-Jan Visser - OFFSIDE - Football in Exile
Over voetbal, strijd en identiteit in Nagorno-Karabach
Fotograaf Dirk-Jan Visser laat de menselijke tragedie van een door oorlog verscheurd land zien vanuit het perspectief van twee voetbalteams: FK Qarabag Agdam en FK Karabakh Stepanakert. De beide teams staan symbool voor het conflict in en om Nagorno-Karabach in de zuidelijke Kaukasus. De regio scheidde zich in 1994 met hulp van Armenië af van Azerbeidzjan, maar is door geen enkel land erkend als zelfstandige staat. Drie jaar lang volgden Dirk-Jan Visser en schrijver Arthur Huizinga zes mensen die centraal staan in de tentoonstelling en het bijbehorende fotoboek. Hun levens zijn illustratief voor het dagelijks leven van spelers en coaches, strijders en vluchtelingen, vrouwen en weduwen.
FK Qarabag Agdam
FK Qarabag Agdam is een Azerbeidzjaanse voetbalclub die momenteel in de Azerische hoofdstad Baku is gevestigd, maar verlangt naar een terugkeer naar haar thuisbasis in Agdam in Nagorno-Karabach. Tijdens de oorlog met Armeense separatisten over Nagorno-Karabach zat het Imaret-stadion in het centrum van Agdam nog steeds elke thuiswedstrijd vol. In 1993 werd Agdam bezet en vernietigd door Karabach-Armeense strijdkrachten en is sinds die tijd een spookstad. De club is het symbool van hoop en trots geworden voor meer dan een half miljoen Azerbeidzjaanse vluchtelingen die over heel Azerbeidzjan zijn verspreid. Mede dankzij de hulp van een Turks-Azerbeidzjaanse sponsor overleefde de vluchtelingenclub en speelt het team inmiddels mee in de top van het Azerbeidzjaanse profvoetbal. In 2009 zette het team zijn beste prestatie ooit in Europees verband neer, het werd uiteindelijke in de play-offs van de Europa League uitgeschakeld door FC Twente.
FK Karabakh Stepanakert
Het Armeense voetbalteam FK Karabakh Stepanakert uit Nagorno-Karabach is uitgesloten van betaald voetbal. Omdat de afgescheiden Republiek Nagorno-Karabach internationaal niet wordt erkend, weigert voetbalorganisatie FIFA teams uit deze regio toe te laten. Als gevolg daarvan is FK Karabakh Stepanakert volledig geïsoleerd geraakt. De club bestaat alleen nog in naam, gedragen door een elftal van schoolljongens; een ramp voor het team dat vroeger tot de sterkste ploegen in de Azerbeidzjaanse zone van het Sovjetvoetbal behoorde. FK Karabakh Stepanakert is de tegenhanger van het succesverhaal van het Azerische FK Qarabag Agdam.
Gewapende vrede
Het geopolitieke conflict in Nagorno-Karabach in de zuidelijke Kaukasus is een vergeten oorlog. Zelfs toen de oorlog tussen 1991 en 1994 nog in alle hevigheid woedde, was er vanuit het Westen weinig aandacht voor dit conflict. Vandaag de dag bepaalt het onopgeloste, en daarmee sluimerende conflict nog altijd het dagelijks bestaan van bijna 600.000 Azerbeidzjaanse en 20.000 Armeense vluchtelingen. De ‘gewapende vrede’ in Nagorno-Karabach is de grootste bedreiging voor de stabiliteit in dit deel van de wereld en wellicht daarbuiten, zeker nu de economische belangen en geopolitieke tegenstellingen in de regio de laatste jaren sterk zijn toegenomen.
OFFSIDE project
Tegelijk met de expositie geeft Paradox / Ydoc Publishing het gelijknamige fotoboek OFFSIDE - Football in Exile van fotograaf Dirk-Jan Visser en schrijver Arthur Huizinga uit. Bovendien publiceert uitgeverij Prometheus Nooit een thuiswedstrijd. Een Voetbaloorlog in de Kaukasus, het non-fictie debuut van Arthur Huizinga over FK Qarabag Agdam.
Voorverkoop aanbieding: €39,50, de eerste 100 boeken zijn genummerd en gesigneerd. Bestel nu! >>