Interview Michael Najjar
‘De grens tussen architectuur en cyberspace zal vervagen.’
De Duitse fotograaf Michael Najjar (1966) kan met recht een pionier worden genoemd. Zijn werk beweegt zich op het snijvlak van fotografie en informatietechnologie, van heden en toekomst. In Liquid City zien we steden die letterlijk vloeibaar lijken – met gebouwen die veranderen naar gelang de eisen die gebruikers er aan stellen.
Waar komt het idee voor Liquid City vandaan?
‘Ik ben in mijn werk altijd gericht geweest op een toekomstige maatschappij die geregeerd wordt door informatietechnologie. Liquid City is de voortzetting van Netropolis, een serie die ik tussen 2004 en 2006 maakte, en die ook op Noorderlicht te zien was. Netropolis was een uitvloeisel van onderzoek dat ik deed naar de toekomst van de megastad. In Liquid City werk ik een goeddeels theoretisch concept uit: architectuur die niet rigide is, maar uit flexibele vormen bestaat die voortdurend in flux zijn. De grens tussen architectuur en cyberspace zal vervagen. Een aantal nieuwe torens in Tokyo’s mediastad zijn al een stap in die richting.’
Is zo’n vloeibare stad een plek waar je zou kunnen wonen?
‘Persoonlijk leef ik graag temidden van het hoge tempo van de levendige, voortdurend veranderende stad. Toch denk ik dat velen in zo’n toekomstige stad verloren kunnen raken. Nog even afgezien van vraagstukken als vervuiling, energie en het stroomlijnen van verkeer. Voor mensen zoals ik – digitale nomaden die de stad gebruiken als knooppunt voor hun wereldwijde activiteiten – zijn de mogelijkheden een zegen, anderen kunnen belanden in een nachtmerrie van vervreemding en desoriëntatie.’
Zijn mensen – van politici tot het algemene publiek – zich afdoende bewust van de effecten van urbanisatie?
‘De meeste mensen die in megasteden wonen, hebben weinig idee van wat er gaande is. Kijk naar China, waar vooral ouderen totaal overrompeld worden door de snelheid van de transformatie. Politici, architecten en planologen zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van complexe urbane omgevingen – zij móéten zich er bewust van zijn. Het risico is echter dat steden simpelweg te groot en ingewikkeld worden om nog in hand te kunnen houden, resulterend in chaotische structuren. Ook dat maakt het zo’n intrigerend onderwerp om over na te denken.’